Jak zapobiegać przedwczesnemu zużyciu się sprzęgła?

 Stosując się do kilku elementarnych zasad, które przedstawiamy poniżej, możesz przyczynić się do znacznego wydłużenia jego żywotności.

Zmieniaj biegi zawsze przy do końca wciśniętym pedale sprzęgła.

Przy każdej zmianie biegów należy wciskać pedał sprzęgła do końca, „do dechy”. To bardzo ważny czynnik mający wpływ na żywotność układu sprzęgłowego. Przed rozpoczęciem jazdy warto również sprawdzić, czy dywanik bądź przedmioty, które mogły przypadkowo dostać się pod pedał sprzęgła w kabinie nie blokują go.

Pamiętaj, że palenie sprzęgła przyczynia się do skrócenia jego żywotności

Jednorazowe przypalenie okładziny tarczy sprzęgłowej nie sprawi, iż sprzęgło będzie się nadawało do natychmiastowej wymiany. Jednak, jeżeli powtórzymy tą czynność kilka razy możemy sprawić, iż wymiana kompletnego sprzęgła będzie nieunikniona. Za każdym razem, kiedy poczujemy w kabinie auta charakterystyczny swąd spalenizny oznaczać to będzie, iż właśnie przypaliliśmy sprzęgło.

Uwaga na hamulec ręczny

Należy zwrócić uwagę na to, czy po zaciągnięciu hamulca ręcznego w czasie postoju opuściliśmy dźwignię do końca przed rozpoczęciem jazdy. Podczas jazdy z lekko zaciągniętym hamulcem ręcznym nie trudno o spalenie sprzęgła. Dlatego dodaj gazu tylko wtedy kiedy jesteś pewny, że opuściłeś do końca dźwignię hamulca ręcznego. Jeżeli jednak zdarzy się, iż w rezultacie przypalimy sprzęgło, wskazane jest, aby zatrzymać się wtedy na kilka lub kilkanaście minut i odczekać aż układ sprzęgłowy ostygnie. Jeżeli po tym zdarzeniu sprzęgło zacznie się ślizgać, pozostaje nam wizyta w warsztacie.

Należy obchodzić się delikatnie z pedałem sprzęgła i gazu

Pedał sprzęgła należy puszczać łagodnie i łagodnie dodawać gazu w trakcie jazdy na półsprzęgle.

Ruszanie z piskiem opon

W sytuacjach, gdy gwałtownie ruszamy z miejsca z towarzyszącym temu piskiem opon, lub gdy chcemy „spalić gumę”, sprzęgło w naszym samochodzie również może ulec uszkodzeniu lub przyspieszonemu zużyciu.

Jazda na sprzęgle i półsprzęgle

Jazda na półsprzęgle (z wciśniętym do połowy pedałem sprzęgła) jest nam niezbędna tylko kiedy wykonujemy manewry parkowania i gdy ruszamy z miejsca. Podczas jazdy nie trzymajmy nogi na pedale sprzęgła, gdyż możemy nieświadomie lekko go wciskać. Należy zdjąć nogę z pedału sprzęgła po zmianie biegu.

Nie należy ruszać z wyższych biegów

Należy pamiętać, iż jeżeli próbujemy ruszać z wyższych biegów niż pierwszy, narażamy układ sprzęgłowy na wysokie obciążenia, co może przyczynić się również do skrócenia jego żywotności. Nie ma to żadnych względów ekonomicznych przy tak niskich prędkościach.

Żywotność sprzęgła jest bardzo zróżnicowana i zależna od konkretnej marki oraz modelu samochodu. Ważną rolę odgrywają również umiejętności kierowcy, styl jazdy oraz sposób jego użytkowania – inna jest żywotność sprzęgła w aucie wykorzystywanego głównie do jazdy po mieście niż na długich trasach. Przyjmuje się, że we współczesnych modelach samochodów, żywotność zespołu sprzęgła mieści się w zakresie od 40.000 do 100.000 km przebiegu auta, chociaż ze względu na wymienione czynniki występują znaczne odchylenia od tych wartości. W samochodach z mechaniczną skrzynią biegów sprzęgło jest konieczne do ruszania z miejsca i zmiany biegów. Pełni ono bardzo odpowiedzialne zadanie – przenosi moment obrotowy z silnika (z wału korbowego) na układ napędowy. Zużycie sprzęgła wzrasta, kiedy ma do wykonania pracę przy dużej różnicy prędkości obrotowej.

Wśród najczęstszych objawów zużycia sprzęgła samochodowego wymienić należy:

• Brak reakcji samochodu podczas próby gwałtownego ruszenia z miejsca,
• Brak przyspieszenia samochodu pomimo włączonego biegu i dodawania gazu przy zwiększanej prędkości obrotowej silnika oraz przy włączeniu piątego czy szóstego biegu w czasie jazdy pod górę, co spowodowane jest ślizganiem się tarczy sprzęgła,
• Twardniejący pedał sprzęgła - oznaczający zużywanie się powierzchni styku, gdzie sprężyna talerzowa docisku spotyka się z łożyskiem oporowym,
• Nieprzyjemny zapach w kabinie pojazdu mogący wskazywać na zużyte okładziny tarczy sprzęgła. Z początku objawy mogą pojawiać się podczas dużego obciążenia układu napędowego (podczas ruszania z miejsca lub jazdy pod górę), później także podczas normalnej jazdy. W niektórych przypadkach niemożliwe jest nawet ruszyć z miejsca.
• Szum dochodzący z okolic skrzyni biegów może oznaczać, iż uszkodzeniu uległo łożysko sprzęgła. Jego głośna praca najczęściej występuje po wciśnięciu pedału sprzęgła. Może się również zdarzyć, iż łożysko hałasuje bez obciążenia, a podczas wciśnięcia pedału sprzęgła szum ustaje.
• Ruszanie samochodu możliwe dopiero, gdy prawie puściliśmy pedał sprzęgła („pedał wysoko bierze”). Samochód powinien ruszać po delikatnym uniesieniu nogi na pedale sprzęgła.
• Brak możliwości włączenia biegu. Jeżeli po rozebraniu auta okaże się, że okładziny tarczy sprzęgła są wizualnie w dobrym stanie, nie wolno wahać się z wymianą. W następstwie może się zdarzyć, iż jeden z tłumików drgań (sprężyn w tarczy sprzęgła) wypadnie z mocowania i zaciśnie się w docisku. W efekcie niemożliwym stanie się włączenie biegu. Nastąpi brak możliwości rozłączenia napędu, co może być również spowodowane pęknięciem sprężyny talerzowej docisku. Wówczas pojawi się dodatkowo zagrożenie, iż odłamany kawałek uszkodzi obudowę skrzyni biegów.
• Nasilające się szarpanie pojazdu podczas ruszania. Za to uczucie dyskomfortu odpowiadają zużyte tłumiki drgań skrętnych w tarczy sprzęgła. Do takiego uszkodzenia może doprowadzić ostra, gwałtowna i szarpana jazda.

Nie należy zwlekać z wymianą zużytego sprzęgła. Odkładanie naprawy w czasie może nie tylko przyczynić się do zmniejszenia bezpieczeństwa jazdy, ale również doprowadzić do znacznego obciążenia finansowego właściciela pojazdu. Zaleca się, aby wymieniając sprzęgło, od razu wymienić komplet (tarczę, docisk, łożysko), gdyż ze względu na wysoki koszt naprawy będzie to najbardziej opłacalne wyjście (aby uniknąć powtórzenia tej czynności). Nie warto wymieniać tylko łożyska sprzęgła lub tylko tarczy sprzęgła, gdyż prędzej czy później pozostałe elementy układu sprzęgłowego też się zużyją, a wtedy będziemy zmuszeni ponieść raz jeszcze koszt wymiany w warsztacie lub serwisie ASO.