Większość kierowców zdaje sobie sprawę jak ważną rolę w silniku auta pełni rozrząd, jednak warto wiedzę na temat tego elementu uporządkować i podsumować. Funkcją rozrządu jest bowiem regulowanie dopływu mieszanki paliwowo-powietrznej do cylindrów i usunięcie z nich produktów spalania. Jak można więc się domyślić, sprawny rozrząd to podstawa pracy silnika każdego samochodu.

We współczesnych samochodach występują dwa rodzaje rozrządu i różnią się one sposobem przekazywania napędu z wału korbowego do układu rozrządu. Jeden typ to rozrządy z elastycznym paskiem zębatym, drugi zaś – z łańcuchem rozrządu. Od wielu lat trwają dyskusje na temat tego, które rozwiązanie jest bardziej niezawodne, wydajniejsze i po prostu lepsze. Jeden z menadżerów ds. silników w firmie SKF (znanego producenta części do układu rozrządu), Maurice Foot zaznaczył, że łańcuchy zajmują mniej miejsca z przodu silnika, wymieniać je trzeba o wiele rzadziej niż układy z paskiem i są bardziej tradycyjnym rozwiązaniem konstrukcyjnym. Z drugiej jednak strony, w przypadku łańcucha rozrządu wymiana całego układu wiąże się z wyjęciem silnika i rozebrania całej jego przedniej części, co jest o wiele bardziej czasochłonne i kosztowne dla użytkownika. Ostatnimi czasy to paski rozrządu są bardziej popularne, choć wciąż wielu producentów korzysta z łańcuchów rozrządu – szczególnie w silnikach diesla. Wymienić tu można m.in. Toyotę, Saaba czy BMW.

Obojętnie, czy posiadamy samochód z paskiem rozrządu, czy z łańcuchem, trwałość systemu jest ograniczona i prędzej czy później zestaw należy wymienić. Oczywiście, w przypadku łańcucha rozrządu wymiana będzie o wiele rzadsza, niż w przypadku paska. Ostatecznie, w kwestii wymiany rozrządu odniesieniem powinien być producent auta i jego zalecenia zawarte w instrukcji obsługi pojazdu. Lekceważenie tych informacji może się okazać bardzo bolesne w skutkach. Dlaczego? Otóż, 3/4 nowszych silników jest kolizyjnych, w których zawory i tłoki znajdują się blisko siebie. Co za tym idzie, uszkodzenie paska rozrządu (pęknięcie bądź wyłamanie zębów) oznacza najprawdopodobniej uderzenie tłoka w zawór, a tym samym wygięcie zaworów i pęknięcie tłoków. Chyba nie trzeba nikomu udowadniać, że tego typu usterki są bardzo poważne i oznaczają ogromne obciążenie finansowe dla użytkownika. Jeśli posiadamy silnik bezkolizyjny (konstrukcja polegająca na takim zaprojektowaniu i rozmieszczeniu układu tłokowo-zaworowego, że nawet w przypadku zerwania rozrządu tłoki nie uderzają w zawory) to tego typu awaria spowoduje mniejsze uszkodzenia, wciąż jednak dalsza jazda będzie niemożliwa.

Czy istnieją więc jakieś objawy postępującego zużycia paska lub łańcucha rozrządu? Jeśli posiadamy w naszym aucie pasek rozrządu, dostrzeżenie mikrouszkodzeń typu rysy i pęknięcia może nie być łatwe. Na pomoc przychodzi jednak słuch, bowiem zużyty pasek rozrządu objawia się piskiem pochodzącym z rolek napinających – jeśli powtarza się to często, tego typu pisk jest sygnałem do wymiany rozrządu. Wymianie paska rozrządu powinna towarzyszyć także wymiana reszty podzespołów, takich jak rolki prowadzące i napinacza czy pompy wody (jeśli w aucie element ten napędzany jest paskiem rozrządu – zależne jest to od modelu, który posiadamy).

Pamiętajmy o wymianie rozrządu także jeśli kupujemy auto z drugiej ręki. Kolejną ważną kwestią jest odpowiednie naciągnięcie paska – nie za mocne, i nie za słabe. Za mocne naciągnięcie paska rozrządu będzie skutkować dużym przeciążeniem i głośną pracą, z kolei zbyt słabe spowoduje przyspieszone wytarcie się zębów paska.

Łatwiej rozpoznać objawy zużycia w przypadku łańcucha. Gdy następuje przeciążenie materiału, ogniwa się luzują i łańcuch zaczyna klekotać. Tego typu symptomy nie powinny być przez nas zignorowane, ponieważ jazda z klekoczącym łańcuchem doprowadza zazwyczaj do jego zerwania. Przy wymianie łańcucha rozrządu warto zakupić także koło zębate i napinacz.

Okres, po jakim należy zmienić zestaw rozrządu jest zależny od wielu czynników i jest inny dla każdego modelu samochodu. Zazwyczaj producenci samochodów zalecają pierwszą wymianę przy 100-120 tys. km, choć niektórzy – jak np. Fiat – ustalają okres wymiany na 70 tys. km przebiegu. W przypadku Audi czy Forda okres ten z kolei trwa nawet 150 tys. km – jak widać, reguły nie ma.

Łańcuch rozrządu jest o wiele bardziej wytrzymałym elementem niż pasek, jednak wciąż wymaga czynności serwisowych, czasem w przypadku 150 tys. km, a czasem nawet 500 tys. km. Najczęściej okres wymiany oscyluje w granicach 250-350 tys. km.

Zachęcamy wszystkich użytkowników do regularnej wymiany układu rozrządu w samochodach. W naszym sklepie znajdziesz wszystkie podzespoły, potrzebne do serwisowania i wymiany rozrządu, m.in.:

• Pasek rozrządu
• Ramię napinacza
• Rolka kierunkowa/prowadząca
• Rolka napinacza
• Zestaw paska rozrządu

A dla silników z układem rozrządu na łańcuchu:

• Łańcuch rozrządu
• Napinacz łańcucha rozrządu
• Szyna napinająca
• Szyna prowadząca